Các gói tầm soát bàn chân đái tháo đường từ cơ bản tới chuyên sâu

Bệnh đái tháo đường (còn gọi tiểu đường) là bệnh mạn tính điều trị lâu dài. Đặc trưng với chỉ số đường huyết cao, lâu dài có thể gây một loạt biến chứng lên mạch máu, thần kinh, mắt, thận, tim,… Một trong những biến chứng có thể gây tàn tật cho người bệnh là biến chứng bàn chân đái tháo đường. Tại BVĐK Tâm Anh TP.HCM có các gói tầm soát bàn chân đái tháo đường từ cơ bản đến chuyên sâu, giúp bảo vệ bàn chân cho người bệnh Đái tháo đường.

Bàn chân đái tháo đường là gì?

Bệnh lý bàn chân đái tháo đường là một trong những biến chứng thường gặp chiếm tỉ lệ khoảng 1-10% tùy theo quốc gia, ở các nước phát triển tỉ lệ khoảng 5%, các nước đang phát triển tỉ lệ cao hơn 10%. Tại Việt Nam, theo một thống kê năm 2007 tỷ lệ loét chân do đái tháo đường khoảng 4,1% trong tổng số bệnh nhân nhập viện. Đái tháo đường chiếm khoảng 50% các trường hợp cắt cụt chi không do chấn thương. (1)

Ba nguyên nhân chính gây ra bàn chân đái tháo đường gồm: do biến chứng thần kinh ngoại biên, bệnh động mạch ngoại biên và nhiễm trùng.

1. Biến chứng thần kinh ngoại biên do đái tháo đường: chiếm khoảng 40-45% ở bệnh nhân đái tháo đường. Triệu chứng có thể từ nhẹ đến nặng, thường gặp là cảm giác tê rát, châm chích từ bàn chân đến gối, đối xứng cả hai chân, bệnh nhân có thể đi rớt dép. Nặng hơn là mất cảm giác cả hai bàn chân. do đó bệnh nhân sẽ không cảm nhận tổn thương bàn chân khi đạp dị vật hay bị phỏng. Ngoài tổn thương thần kinh cảm giác hai chân bệnh nhân có thể bị tổn thương thần kinh vận động gây biến dạng bàn chân như: ngón chân búa, ngón chân quặp hay ngón chân cái quẹo vào trong… Sự biến dạng bàn chân sẽ gây các điểm tỳ đè bất thường trên bàn chân có thể gây ra loét chân.
2. Bệnh động mạch ngoại biên do đái tháo đường: là tổn thương động mạch cung cấp máu nuôi cho hai chân do tình trạng xơ vữa mạch máu gây ra. Bệnh nhân thường có triệu chứng đau khi đi lại nhiều và giảm đau khi nghỉ, hay còn gọi là đau cách hồi. Ngoài ra, bệnh nhân còn có cảm giác chi lạnh hay bàn chân tím nếu xơ vữa mạch máu tiến triển. Tình trạng xơ vữa mạch máu hai chân ở bệnh nhân đái tháo đường thường lan tỏa từ vị trí đùi cho đến hai bàn chân, do đó dễ dẫn đến hoại tử bàn chân hay vết thương lâu lành và làm làm tăng nguy cơ đoạn chi ở bệnh nhân đái tháo đường.
3. Nhiễm trùng đái tháo đường: không được kiểm soát tốt dẫn đến tình trạng tăng đường huyết kéo dài tạo điều kiện cho vi trùng xâm nhập bàn chân và phát triển. Nhiễm trùng bàn chân ở bệnh nhân đái tháo đường thường diễn tiến nhanh và dễ lan rộng tạo nên ổ áp xe có nguy cơ gây nhiễm trùng huyết và tử vong.

Mức độ nguy hiểm của biến chứng bàn chân đái tháo đường

Nếu không phát hiện sớm và điều trị kịp thời các biến chứng liên quan đến bàn chân đái tháo đường bệnh nhân có nguy cơ loét chân lâu lành và nguy cơ đoạn chi. Do đó, cần tầm soát sớm bàn chân đái tháo đường để có những biện pháp chăm sóc, ngăn ngừa và điều trị thích hợp nhằm làm giảm các nguy cơ loét chân và đoạn chi. (2)

Ý nghĩa của việc tầm soát bàn chân tiểu đường

Thời điểm tầm soát bàn chân đái tháo đường phụ thuộc vào type đái tháo đường. Với đái tháo đường type 1 là sau chẩn đoán đái tháo đường 5 năm, còn đái tháo đường type 2 cần tầm soát bàn chân đái tháo đường ngay khi đái tháo đường mới được chẩn đoán.

Để tầm soát bàn chân đái tháo đường bệnh nhân cần đến cơ sở y tế có đủ các chuyên gia Nội tiết – Đái tháo đường, Ngoại Mạch máu, Phục hồi Chức năng, Chẩn đoán hình ảnh, Chấn thương Chỉnh hình để các bác sĩ tiến hành thăm khám lâm sàng với các thiết bị y khoa chuyên dụng trong đánh giá bàn chân đái tháo đường và cho chỉ định các xét nghiệm như: đánh giá áp lực bất thường của bàn chân bằng thiết bị scan bàn chân, đo điện cơ, siêu âm doppler động mạch chi dưới, đo chỉ số huyết áp cổ chân/cánh tay ABI (Ankle Brachial Index), chụp cắt lớp CT Scanner động mạch chi dưới,… nhằm phát hiện các biến chứng thần kinh ngoại biên cũng như bệnh động mạch ngoại biên của hai chân.

Các gói tầm soát bàn chân đái tháo đường

Tại bệnh viện đa khoa Tâm Anh đã thực hiện chương trình tầm soát bàn chân đái tháo đường với sự quy tụ của nhiều chuyên gia đầu ngành về nội tiết, mạch máu, chỉnh hình, chẩn đoán hình ảnh, phục hồi chức năng,…

1. Gói tầm soát bàn chân đái tháo đường cơ bản

Gói tầm soát bàn chân đái tháo đường cơ bản gồm thăm khám mạch máu và thần kinh bàn chân trong đó khảo sát các điểm tăng áp lực bất thường của bàn chân bằng thiết bị chuyên khoa, đo ABI, đánh giá nguy cơ loét chân và tư vấn chăm sóc bàn chân đái tháo đường, xử lý vết chai chân, móng quặp,…

2. Gói tầm soát bàn chân đái tháo đường chuyên sâu

Gói tầm soát bàn chân đái tháo đường chuyên sâu: ngoài các biện pháp như gói cơ bản còn thực hiện thêm đo điện cơ, siêu âm doppler động mạch chi dưới,…

Sau khi tầm soát bàn chân đái tháo đường, nếu phát hiện bệnh nhân có biến chứng thần kinh hay mạch máu bác sĩ sẽ đánh giá và phân loại nguy cơ bàn chân của từng bệnh nhân bao gồm bốn nhóm nguy cơ như: rất thấp, thấp, trung bình và cao. Tùy thuộc vào mức độ nguy cơ bệnh nhân sẽ có phác đồ theo dõi định kỳ lâu dài.

Với bệnh nhân có biến chứng thần kinh ngoại biên gây chai chân, loét chân, biến dạng bàn chân hay có điểm tăng áp lực trên bàn chân cần phải có sự phối hợp giữa chuyên gia Nội tiết – Đái tháo đường, Chấn thương Chỉnh hình, Phục hồi Chức năng,… nhằm điều trị vết chai chân và áp dụng các biện pháp giảm áp lực lên bàn chân để ngăn ngừa loét chân. Những bệnh nhân có hẹp hay tắc mạch máu đến nuôi chi dưới cần xem xét chỉ định tái thông mạch máu bằng mổ bắc cầu động mạch, nong mạch máu,… để cải thiện lưu lượng máu tới chi dưới.

Địa chỉ tầm soát biến chứng bàn chân đái tháo đường uy tín

Người bệnh có triệu chứng biến chứng bàn chân đái tháo đường hoặc muốn khám tầm soát biến chứng bàn chân đái tháo đường có thể đến khám tại Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM theo địa chỉ:

Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, BVĐK Tâm Anh TP.HCM đầu tư trang thiết bị đồng bộ máy móc hiện đại, cùng đội ngũ chuyên gia đầu ngành, bác sĩ giàu kinh nghiệm trong việc khám, chẩn đoán, điều trị hiệu quả bệnh đái tháo nhạt, đái tháo đường, rối loạn nội tiết, béo phì, bướu cổ,… đặc biệt là các gói tầm soát bàn chân đái tháo đường. Các bác sĩ luôn cập nhật phác đồ điều trị hiện đại, tư vấn sức khỏe, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng cụ thể cho người bệnh đái tháo nhạt giúp người bệnh an tâm điều trị.